Prosta Spółka Akcyjna (PSA) to nowy typ spółki kapitałowej w Polsce. Wprowadzono ją w 2021 roku. Łączy cechy spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Celem PSA jest uproszczenie procedur. Jest to forma atrakcyjna dla młodych innowatorów i startupów.
Czym jest Prosta Spółka Akcyjna?
Prosta Spółka Akcyjna (PSA) to nowoczesna forma prawna. Funkcjonuje od 1 lipca 2021 roku. Wprowadziła ją ustawa z dnia 19 lipca 2019 roku. PSA jest spółką kapitałową. Ma własną odpowiedzialność za zobowiązania. Sama odpowiada za swoje długi.
PSA łączy zalety spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Charakteryzuje się uproszczoną strukturą. Procedury są mniej skomplikowane. Jest to odpowiedź na wyzwania współczesnej gospodarki. Szczególnie dotyczy to innowacyjności.
„Prosta spółka akcyjna to nowoczesna forma prawna, idealna dla startupów i małych przedsiębiorstw.”
Jak założyć Prostą Spółkę Akcyjną?
Założenie Prostej Spółki Akcyjnej jest proste i szybkie. Można ją założyć przez internet lub u notariusza. PSA mogą utworzyć osoby fizyczne i prawne. Nie można jej zawiązać przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wymagane jest określenie kapitału akcyjnego. Jego minimalna wartość to 1 zł.
Założenie PSA online przez system S24
Rejestracja PSA przez internet jest szybsza. Korzystasz z systemu S24. Proces trwa około 2 dni roboczych. Wymaga kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Możesz użyć profilu zaufanego (ePUAP). Umowę zawiera się przy wykorzystaniu wzorca umowy. Jest to rozwiązanie szybsze i tańsze.
- Skorzystaj z systemu S24.
- Użyj wzorca umowy elektronicznej.
- Podpisz umowę kwalifikowanym podpisem lub profilem zaufanym.
Opłata sądowa wynosi 350 zł. Dodatkowo płacisz 100 zł za wpis w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Czy można założyć PSA jednoosobowo?
Tak, Prosta Spółka Akcyjna może być założona przez jedną osobę fizyczną. Nie ma znaczenia jej narodowość.
Założenie PSA u notariusza
Umowa PSA musi być zawarta u notariusza. Dotyczy to sytuacji, gdy wnoszony jest wkład niepieniężny. Umowa podpisana u notariusza może być bardziej rozbudowana. Pozwala na niestandardowe rozwiązania. Proces trwa około 2 tygodni. Opłata sądowa wynosi 600 zł. Koszt notarialny umowy może wynieść do 500 zł. Opłata za wpis w Monitorze Sądowym i Gospodarczym to 100 zł.
Jeżeli chcesz najlepiej dostosować umowę spółki do założeń biznesowych, wybierz formę aktu notarialnego.
Kapitał i akcje w Prostej Spółce Akcyjnej
Prosta Spółka Akcyjna nie posiada kapitału zakładowego. Ma kapitał akcyjny o minimalnej wartości 1 zł. Brak wymogu minimalnego kapitału zakładowego. Akcje nie mają wartości nominalnej. Akcje nie mają formy dokumentu. Nie mogą być notowane na giełdzie.
Wkłady na pokrycie akcji mogą być różne. Mogą to być pieniądze. Mogą to być też świadczenie pracy lub usług. Wkłady niepieniężne obejmują wiedzę techniczną. Dotyczy to również know-how lub własności intelektualnej. Wkłady wnosi się w ciągu 3 lat od wpisu do KRS.
PSA umożliwia dokonywanie wypłat z kapitału akcyjnego. Swoboda w ustaleniu udziału akcjonariuszy w zysku jest duża. Akcjonariusze odpowiadają za zobowiązania do wysokości wniesionych wkładów.
Rejestr akcjonariuszy
PSA wymaga prowadzenia rejestru akcjonariuszy. Jest to cyfrowy rejestr. Zaleca się zawarcie umowy z podmiotem prowadzącym ten rejestr. Koszt rejestru akcjonariuszy to około 100 zł miesięcznie.
Zarządzanie Prostą Spółką Akcyjną
PSA pozwala na wybór modelu zarządzania. Możliwy jest model dualistyczny (zarząd i rada nadzorcza). Możliwy jest też model monistyczny (rada dyrektorów). Walne zgromadzenie można zwołać drogą elektroniczną. Uchwały można podejmować zdalnie. Członkowie zarządu odpowiadają solidarnie. Dotyczy to zwrotu wypłaty w przypadku utraty płynności.
Księgowość Prostej Spółki Akcyjnej jest pełna. Jest taka sama jak w spółce z o.o. PSA jest podatnikiem CIT. Stawki CIT to 9% lub 19%. Akcjonariusze PSA nie płacą składek na ZUS.
Prosta Spółka Akcyjna a Spółka z o.o. – porównanie
PSA stanowi ciekawą alternatywę dla spółki z o.o. Została wprowadzona ponad dwa lata temu. Pierwsze uregulowanie spółki z o.o. było w 1919 roku. W KRS zarejestrowano ponad 2 tysiące prostych spółek akcyjnych. Spółek z o.o. jest aż 250 tysięcy.
Różnice są znaczące. Minimalny kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi 5.000 zł. Wartość udziału w spółce z o.o. to nie mniej niż 50 zł. Minimalny kapitał akcyjny w PSA to 1 zł. Wkłady do PSA są bardziej elastyczne. Mogą obejmować pracę lub usługi. PSA ma gwarantować większą elastyczność w operowaniu kapitałem.
Rejestracja PSA online jest szybsza niż spółki z o.o. przez S24. Umowa spółki z o.o. zawsze wymaga formy aktu notarialnego dla większości zmian. Umowa PSA może być zmieniana łatwiej. Akcjonariusze PSA nie płacą ZUS. Wspólnicy spółki z o.o. płacą ZUS, jeśli są jedynymi wspólnikami.
Oto porównanie kluczowych cech:
| Cecha | Prosta Spółka Akcyjna (PSA) | Spółka z o.o. (Sp. z o.o.) |
|---|---|---|
| Minimalny kapitał | 1 zł (akcyjny) | 5.000 zł (zakładowy) |
| Wkłady niepieniężne | Praca, usługi, know-how możliwe | Tylko aporty majątkowe |
| Forma akcji/udziałów | Akcje bez wartości nominalnej, bezdokumentowe | Udziały o wartości nominalnej |
| Rejestracja online (S24) | Tak, z wzorcem umowy | Tak, z wzorcem umowy |
| Rejestr akcjonariuszy/wspólników | Obowiązkowy rejestr akcjonariuszy | Księga udziałów |
| ZUS dla wspólników | Akcjonariusze nie płacą ZUS | Jedyny wspólnik płaci ZUS |
| Obrót akcjami/udziałami | Bardziej elastyczny | Wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi (zwykle) |
Zalety Prostej Spółki Akcyjnej
Prosta Spółka Akcyjna oferuje wiele korzyści. Minimalny kapitał zakładowy wynosi tylko 1 zł. Wkłady mogą obejmować pracę czy usługi. Rejestracja online jest szybka. Możliwa jest w ciągu 24h od wpływu wniosku w S24. PSA pozwala na elastyczne zarządzanie. Możliwe są zdalne uchwały i głosowanie.
Obrót akcjami jest uproszczony. Możliwe są wypłaty z kapitału akcyjnego. PSA nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) od wkładów. Akcjonariusze nie płacą składek ZUS. To dobra opcja, gdy chcesz szybko skalować projekt.
- Niski próg wejścia (1 zł kapitału).
- Elastyczne wkłady (praca, usługi).
- Szybka rejestracja online.
- Możliwość zdalnego podejmowania decyzji.
- Brak ZUS dla akcjonariuszy.
- Swoboda w ustalaniu podziału zysku.
„Prosta spółka akcyjna oferuje wiele korzyści dla nowoczesnych przedsiębiorców.”
Wady Prostej Spółki Akcyjnej
Prosta Spółka Akcyjna ma też pewne wady. PSA nie może być notowana na giełdzie. Wymaga prowadzenia rejestru akcjonariuszy. Generuje to dodatkowy koszt miesięczny. Księgowość jest pełna, tak jak w spółce z o.o. Członkowie zarządu mogą odpowiadać solidarnie. Dotyczy to sytuacji, gdy wypłata prowadzi do utraty płynności.
Może wystąpić trzykrotne opodatkowanie zysku. Pierwsze na poziomie spółki (CIT). Drugie przy wypłacie dywidendy akcjonariuszom (PIT). Trzecie, jeśli akcjonariusz jest spółką (CIT). Warto spojrzeć całościowo na aspekty podatkowe i prawne.
- Brak możliwości wejścia na giełdę.
- Konieczność prowadzenia rejestru akcjonariuszy (koszt).
- Pełna księgowość.
- Potencjalna odpowiedzialność członków zarządu.
- Możliwe trzykrotne opodatkowanie.
Dla kogo jest Prosta Spółka Akcyjna?
Prosta spółka akcyjna jest przeznaczona przede wszystkim dla założycieli startupów. Jest atrakcyjna dla młodych firm. Dotyczy to zwłaszcza tych z obszaru nowych technologii. Niski kapitał początkowy ułatwia start. Elastyczne wkłady pozwalają wnieść know-how. Możliwość pozyskania inwestorów przez emisję akcji jest kluczowa. PSA wspiera rozwój start-upów w Polsce.
„To nasza odpowiedź na postulaty środowiska młodych firm, szczególnie tych z obszaru nowych technologii.” – Marek Niedużak, wiceminister rozwoju i technologii.
PSA może być dobrym wyborem dla innowacyjnego biznesu. Pozwala na elastyczne gromadzenie kapitału. Umożliwia łatwiejszy obrót akcjami. Możliwość korzystania z ulg przewidzianych dla podatników CIT jest plusem. Relacje między akcjonariuszami a spółką są podobne do tych w spółce z o.o.
Zastanów się, czy prosta spółka akcyjna to dobry model. Rozważ przekształcenie w PSA. Dotyczy to sytuacji, gdy chcesz unikać płacenia ZUS. Zastanów się nad estońskim CIT. To ciekawa opcja dla jednoosobowej spółki akcyjnej.
Rozwiązanie Prostej Spółki Akcyjnej
Rozwiązanie Prostej Spółki Akcyjnej jest uproszczone. Liczba ogłoszeń o likwidacji spółki jest mniejsza. Wcześniej były 2 ogłoszenia, teraz 1. Okres zgłaszania roszczeń przez wierzycieli jest krótszy. Wynosi 3 miesiące. Wcześniej było to 6 miesięcy.
Podsumowanie
Prosta Spółka Akcyjna to nowoczesne narzędzie prawne. Jest dostosowane do potrzeb innowacyjnych przedsiębiorców. Oferuje wiele zalet. Należą do nich niski kapitał i elastyczne wkłady. Posiada również wady. Warto je rozważyć przed podjęciem decyzji. Skonsultuj się z prawnikiem lub doradcą biznesowym. Wybierz formę prawną najlepiej dopasowaną do Twojego biznesu.
Kiedy wprowadzono Prostą Spółkę Akcyjną?
Prosta Spółka Akcyjna została wprowadzona do polskiego systemu prawnego 1 lipca 2021 roku.
Jaki jest minimalny kapitał w PSA?
Minimalny kapitał akcyjny w Prostej Spółce Akcyjnej wynosi 1 złoty.
Czy akcjonariusze PSA płacą ZUS?
Nie, akcjonariusze Prostej Spółki Akcyjnej co do zasady nie płacą składek na ZUS.